Updated: Oct 18, 2019
C. S Lewis nói rằng: “Chính trực nghĩa là làm điều đúng đắn ngay cả khi không ai quan sát bạn". Nghe thật hay, nhưng mình lại nghĩ.... có vẻ con gái chúng ta khó lòng rèn luyện đức tính tốt đẹp này?
Mình nghĩ như vậy là có lý do.
Con gái chúng ta luôn mong muốn có được sự chú ý và quan sát, lưu tâm từ người khác (mình sẽ giải thích lý do trong phần bên dưới). Tuy nhiên, chúng ta thường đi quá xa, chỉ làm điều gì đó đúng đắn để được công nhận hoặc tô diểm vẻ bên ngoài thái quá để người khác nhìn thấy...một kiểu giả tạo mà quên mất mình là ai, cái gì thật sự làm cho mình cao quý và là chính mình.
Ok, giờ mình giải thích nhé. Không có gì là xấu khi muốn được người khác chú ý hay quan tâm.
Mình không phải là Ki-tô hữu nhưng mình rất thích đọc Kinh Thánh. Trong Sáng Thế Ký chương 2, giải thích rất thú vị về vấn đề mình đang trình bày qua câu chuyện tạo dựng Ađam và EVa:
…” Ðức Chúa là Thiên Chúa lấy cái xương sườn đã rút từ con người ra, làm thành một người đàn bà và dẫn đến với con người.
Con người nói:
“Phen này, đây là xương bởi xương tôi, thịt bởi thịt tôi!
Nàng sẽ được gọi là đàn bà, vì đã được rút từ đàn ông ra.”
Thượng Đế đã “dẫn” Eva đến cho Ađam. Trước đó, tất cả các giống loài vật đã được mang tới cho Ađam ‘đánh giá' để xem liệu có loài nào có thể tương xứng với Ađam. Và Ađam đặt tên cho muôn loài, một hành động thể hiện sự thống trị.
Nhưng khi Thượng Đế tạo dựng Eva và mang cô đến cho Ađam, Thượng Đế đã đặt để nơi cô một thiên hướng theo luật tự nhiên (natural law inclination). Nó là cái gì đó được dựng nên cho cô như một sự nữ tính tự nhiên, để đảm bảo rằng cô thật sự tìm kiếm sự chấp nhận của Ađam sau khi anh ‘đánh giá’; và điều đó đòi buộc dáng vẻ bên ngoài của cô phải được sắp xếp hợp lý.
Điều đó có nghĩa là song song với việc ban tặng cho Ađam thiên hướng đánh giá vẻ bên ngoài của người khác, thì Thượng Đế ban cho Eva một thiên hướng mạnh mẽ hơn để chăm lo đến dáng vẻ bên ngoài. Đó không phải là điều xấu. Đó là một điều tốt đẹp. Và người nam thường chú ý đến phụ nữ xinh đẹp và gọn gàng.
Đó chính là lý do vì sao người nữ thường thấy rất thoải mái và hứng thú với việc đi shopping, trang điểm, làm đẹp, đeo đồ trang sức… chăm cho vẻ bên ngoài của bản thân và cho người khác. Cô có xu hướng tự nhiên quan tâm nhiều đến vẻ bề ngoài của mình hơn người nam.
Người nữ tìm kiếm sự công nhận từ người khác nói chung và người nam nói riêng, cho vẻ bề ngoài của mình. Đây không phải là điểm yếu. Đây là thiên hướng tự nhiên mà con gái chúng ta đã sở hữu từ khi được tạo thành.
Tuy nhiên, Thượng Đế đặt để nơi các cô gái thiên hướng tự nhiên này nhàm mục đích đảm bảo rằng nó phù hợp với bản chất cô là ai.
Vấn đề là: Con gái chúng ta quên mất mục tiêu tối hậu hậu này. Chúng ta hay làm tất cả những việc tốt với mong muốn để cho người khác thấy mà trầm trồ chứ không phải vì chúng ta là chính mình. Chúng ta cũng hay đưa ra quyết định làm hay không làm một việc gì đó vì sợ người khác đánh giá hay chê bai chưa không phải vì lý do đơn giản: đó là việc tốt cần làm.
Đó là lúc mong muốn tự nhiên này không được kiểm soát. Chúng ta đi sai hướng và đánh mất chính mình.
Mình tiếp tục hỏi bản thân: mình cần làm gì? Làm sao để giữ được thiên hướng tốt đẹp này mà không đi quá xa?
Câu trả lời nằm trong một câu chuyện khác trong Kinh Thánh mà mình thích thú. Chuyện kể về ông Áp-ra-ham tìm vợ cho con trai Y-sác của mình theo ý muốn của Chúa .
Ông Áp-ra-ham sai người lão bộc mang mười con lạc đà và đủ các tài vật về thành Na – cô, tìm trong vòng bà con ông ấy một cô gái để xin cưới gả cho Y-sác.
Người lão bộc thưa với ông: “Có thể người đàn bà ấy không chịu đi theo tôi về đất này; vậy tôi có phải đưa cậu con trai ông về đất mà từ đó ông đã ra đi không?”
Ông Áp-ra-ham bảo người ấy: “Coi chừng, đừng có đưa con trai tôi về đó!
Người lão bộc vâng theo và ra đi. Khi đến thành Na-cô. Ông cho mười con lạc đà nghỉ ở gần bên một giếng nước, nơi mà đến buổi chiều các cô gái thường ra đây để xách nước.
Trong lúc này ông đã cầu xin Đức Chúa Trời rằng:
“Lạy Ðức Chúa là Thiên Chúa của ông Áp-ra-ham, chủ con, xin cho con hôm nay gặp được may mắn, và xin tỏ tình thương đối với ông Áp-ra-ham, chủ con. Ðây con đứng gần suối nước, con gái của người trong thành đang ra múc nước. Cô nào con nói: “Cô làm ơn nghiêng vò cho tôi uống”, mà cô ấy trả lời: “Xin mời ông, con sẽ cho cả lạc đà của ông uống nữa”, thì đó là người Chúa đã xe duyên cho tôi tớ Chúa là I-xa-ác; cứ đó, con sẽ biết rằng Chúa đã tỏ tình thương đối với chủ con.”
“Ông chưa khấn xong, thì này cô Rê-bê-ca vai mang vò đi ra; cô là con gái ông Bơ-thu-ên, ông này là con trai bà Min-ca, vợ ông Na-kho; ông Na-kho là em ông Áp-ra-ham. Cô gái nhan sắc tuyệt vời; cô còn trinh, chưa người đàn ông nào ăn ở với cô. Cô xuống suối, múc đầy nước, rồi đi lên. Người lão bộc chạy lại đón cô và nói: “Cô làm ơn cho tôi uống chút nước trong vò của cô.” Cô thưa: “Thưa ngài, mời ngài uống”, rồi cô vội vã hạ vò xuống tay và mời ông uống. Mời ông uống xong, cô nói: “Con cũng sẽ múc cho lạc đà của ngài nữa, cho đến khi chúng uống xong.” Cô vội đổ hết vò vào máng, lại chạy đến giếng để múc, và múc cho tất cả lạc đà của ông. Ðang khi đó, ông già cứ lặng lẽ ngắm cô, tự hỏi xem Ðức Chúa có cho chuyến đi của mình thành công hay không”.
Bạn thấy gì không? Cô gái Rê-bê-ca không hề biết rằng người đàn ông này đang tìm vợ cho cậu chủ của mình. Cô cũng không biết khi cô cho ông ta và lạc đà của ông uống nước thì cô sẽ được gả cho một công tử con nhà giàu có.
Cô chỉ đơn giản là chính cô, làm một việc tốt mà không màng đến việc có ai ngó đến mình không, hay mình sẽ được lợi gì từ điều này.
Đây chính là sự chính trực, khi bạn làm điều tốt vì chính bạn muốn làm điều tốt và không quan tâm liệu có ai đó chú ý, quan tâm đến bạn hay, đánh giá bạn như thế nào.
Thông điệp mình muốn chia sẻ với các bạn: hãy luôn làm điều tốt và đúng đắn ngay cả khi không có ai nhìn thấy để tuyên dương hay chê bai.
Và đây là bí mật: Ngay cả không ai nhìn thấy bạn đang làm một việc tử tế, tốt bụng, yêu thương và giúp đỡ, thì hoa trái của những điều tốt đẹp ấy vẫn sẽ toả sáng trên gương mặt bạn.
Hai câu chuyện trên các bạn có thể tìm đọc trong Sáng thế ký Chương 2 và 24, trong tập Kinh Thánh Cựu Ước.
Co-author: Quyên Quyên